حکمت خداوند از منظر فیلسوفان ومتکلمان مسلمان
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- author جواد حاجی پور
- adviser سید محمود موسوی یارعلی فیروزجایی
- Number of pages: First 15 pages
- publication year 1388
abstract
هنگامی که مباحث پردامنه در حوزه علم خداوند - علم به ذات و موجودات- نضج میگیرد و با عنایت و فاعلیت و قدرت پروردگار قرین میگردد؛ مفهوم بنیادین حکمتِ خداوند سر برآورده و مجال بحث و بازشناسی مییابد. شناخت سرشت حکمت پروردگار و تبیین آن از سوی فیلسوفان و متکلمان مسلمان در طول تاریخ همواره مورد اهتمام جدی بوده است. در قلمرو شناختِ هویتِ حکمت باری، تقریباً تمامی فیلسوفان و متکلمان اسلامی، حکمت خدا را با تفاوتهایی ذیل علم کلی و احاطی پروردگار برشمرده و برای آن از گزارههای گوناگونی بهره بردهاند. فیلسوفان اسلامی از عناصری همانند: خیریّت ذاتی وجود، نظام اسباب و مسبّبات، اندامواری و غایتمندی هستی، نظاممندیِ وسایطِ نیل به غایات، علم ذاتی و فعلی پروردگار، فاعلیت بالإراده و بالعنایه و بالرضا و بالتجلی واجب الوجود، قاعده امکان اشرف و دیگر گزارههای پسینی و پیشینی تمسک جستهاند؛ و در مقابل، متکلمینِ اسلامی بیشتر حول محور مصالح و مفاسد موجودات، اتقان و استحکام فعل پروردگار و وجود نظم و هماهنگی میان اجزای مختلف وجود عطف نظر داشتهاند؛ که البته از نگاه فیلسوفان نیز نگریخته است. اما دشوارترین فراز تبیین حکمت پروردگار، حلّ تناقض نمونِ (پارادوکس) وجود شرّ و نقص در پهنه هستی است. متکلمان و فیلسوفان مسلمان، طبق مکتب فلسفی خویش به این مقوله مهم و اساسی -که از مواضع مهم اصطکاک میان آن بخش از فسلفه الحادی غرب و حکمت اسلامی به شمار میرود- پرداخته و این تهدید را مبدل به فرصت ساخته و پاسخ درخور و شایستهای بدان دادهاند. نوشتار حاضر میکوشد تبیین دقیق متکلمان و فیلسوفان اسلامی از حکمت خداوند را فراخور بضاعت علمی و تحقیقی به دست دهد. انشاءالله تعالی.
similar resources
حکمت خداوند از منظر ابن‌سینا
بررسی در زمینه علم خداوند – علم به ذات و موجودات– و نیز غایت، فاعلیت و قدرت پروردگار، بحث دیگری را به میان می‌کشد که همان بحث از «حکمتِ خداوند» است. فیلسوفان مسلمان همواره در صدد شناخت هویت حکمت خداوند بوده‌اند. در این میان، نخستین فیلسوف مسلمانی که به ایضاح مفهومی حکمت خداوند و تبیین مؤلفه‌های آن پرداخت، ابن‌سینا بود. وی پس از تحلیل مفهوم حکمت خداوند، سه مؤلفه علم، سببیت و رضایت را به عنوان عن...
full textحکمت خداوند از منظر ابن سینا
بررسی در زمینه علم خداوند – علم به ذات و موجودات– و نیز غایت، فاعلیت و قدرت پروردگار، بحث دیگری را به میان می کشد که همان بحث از «حکمتِ خداوند» است. فیلسوفان مسلمان همواره در صدد شناخت هویت حکمت خداوند بوده اند. در این میان، نخستین فیلسوف مسلمانی که به ایضاح مفهومی حکمت خداوند و تبیین مؤلفه های آن پرداخت، ابن سینا بود. وی پس از تحلیل مفهوم حکمت خداوند، سه مؤلفه علم، سببیت و رضایت را به عنوان عن...
full textروش تجربی از دیدگاه فیلسوفان مسلمان
منطق ارسطویی حس را، به عنوان نقطۀ شروع هر علم، تنها در همان زمان مشاهده یقینآور می‌داند. علم حسی در دیگر زمانها و درباره موارد مشابه سکوت اختیار میکند. جزم و یقین نیز در محدودۀ قیاس و روش قیاسی منحصر میشود و دیگر روشها برای کسب اعتبار در نهایت باید به روش قیاسی بازگردانده شوند. علم حسی نیز برای توسعۀ دامنۀ یقین خود، در مسیر کسب اعتبار، روی به سوی قیاس دارد و در این مسیر باید از پل استقرا، ...
full textبررسی آیات «هدایت» از منظر حکمت متعالیه(فیلسوفان معاصر)
این تحقیق با نقل آراء متعدد پیرامون مسئله ی« هدایت» در طول تاریخ اندیشه فلسفه و کلام اسلامی خصوصاً حکیمان صدرایی دوره ی معاصر درصدد تبیین و تشریح معانی و تفاسیر مختلف هدایت و جایگاه هر کدام با توجه به آیات قرآن کریم در این موضوع می باشد. با روشن شدن این موضوع مسائل متعددی همچون چگونگی حرکت و هدایت جهان هستی که با قوانین حاکم بر آن که توسط خداوند وضع و به اجرا در می آید و فلسفه ی هدایت انسان که ل...
My Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023